Czerwiec 2019 – kilka dni odpoczynku należy się człowiekowi nie tylko w wakacje, ale również przed nimi! Miał być trekking i via ferrata, ale niestety nie tym razem. Dopadła mnie konieczność rehabilitacji. Tym niemniej z włoskich gór nie zamierzałem rezygnować. Jeśli nie wspinaczka to co…? Zmieniamy miejscówkę z typowo górskiej na bliższą jeziora, przecież w trydenckich klimatach zawsze jest co robić.
Na trasie z Werony do Riva del Garda dopadł nas już nie głodek, a głód, a kuchnia włoska jest jak piękna kobieta przyciąga nie tylko wzrok, ale też inne zmysły. Urokliwa miejscowość Castelletto di Brenzone leży na zachodnim brzegu jeziora u południowych krańców masywu Monte Baldo. W niej nad brzegiem jeziora znajdujemy Ristorante da Umberto.
Restauracja ma długą i bogatą historię. Już w pierwszej połowie XX wieku była w tym miejscu niewielka tawerna, w której spotykali się lokalni rybacy. Wraz z budową Gardesany, czyli drogi wokół jeziora Garda osteria była coraz częściej odwiedzana przez gości. Zio Umberto, czyli wuj Umberto po licznych podróżach wrócił, w 1963 roku tchnął w niewielką knajpkę nowego ducha. Miejscowa lasagne oraz pstrąg (la trota) stały się wręcz legendą miejscowej gastronomii. Później dołączył, z nowymi pomysłami brat Umberto – Loris. W latach 90-tych ubiegłego wieku młodsze pokolenie rodziny: Luca i Cristiana wniosło świeży powiew do kuchni i do dzisiaj wspaniale przekuwają tradycję oraz nowoczesność w kulinarne mistrzostwo.
LASAGNE – NOWE OTWARCIE
Długo zastanawiałem się nad wyborem pierwszej, od ostatniej wizyty na ziemi włoskiej, pasty. Ostatnie, które kosztowałem w Rzymie były genialne. Lasagne według przepisu wujka Umberto z 1963 roku było nowym spojrzeniem! Olbrzymia porcja (na dwie osoby) zawierała makaron w kształcie papardelle zapieczony z niewielką ilością wołowego mięsiwa w kremowym beszamelu. Nie było żadnej pierzynki, pasta po prostu przechodziła serowym i puszystym beszamelem. Rewelacja!
Jeśli do tego dodamy przepiękne położenie i widok z tarasu z bryzą wiejącą od jeziora oraz miłą obsługę, to nie pozostaje nic innego jak zatrzymać się i spróbować tej wspaniałej kuchni. Jeszcze jedno – aperol spritz jest u nich wyśmienity!
Jadąc nad Lago di Tenno, za wodospadem Varone odwiedzamy w porze obiadowej niewielką restaurację pod nazwą Trattoria Piè di Castello. To rodzinny interes prowadzony w tym miejscu od stuleci. Początki miały miejsce w XIX wieku, kiedy to Eugenio i Giuseppina Benini założyli pierwszą restaurację. Tak też pozostało do dzisiaj, kiedy to kolejne pokolenia rodziny Benini uczestniczą w budowaniu kulinarnej legendy.
Niepozorne wejście na maleńki dziedziniec kryje za sobą klimatyczną, urządzoną w regionalnym stylu trattorię. Wnętrze typowe dla regionu Trentino oferuje też typową trydencką kuchnię. Trattoria Pie di Castello to nie tylko zwykła jadłodajnia, to miejsce, gdzie olbrzymią wagę przywiązuje się do tradycji i smaku. Przepisy są przekazywane z pokolenia na pokolenie. W końću jest to miejsce, gdzie jest produkowana własna oliwa z oliwek oraz lokalne wino.
STRANGOLAPRETI CZYLI ZIELONE KOPYTKA Z CZERSTWEGO CHLEBA
Tak, to nie pomyłka, jeden z regionalnych i rustykalnych przysmaków charakterystyczny dla trydenckiej kuchni wyrabia się z czerstwego chleba.
Takie właśnie tradycyjne strangolapreti alla trentina zagościły na moim talerzu. Te zielone gnocchi wyrabiane są właśnie z czerstwego chleba, mleka, jajek oraz szpinaku i szałwi. Ugotowane podaje się je, jak to często bywa w opisach, w cascacie (wodospadzie) masła (!) i posypane lokalnym tartym serem. Pamiętajcie – oryginał nie zawierał ziemniaków, ani ricotty – i takie są najlepsze. Te podane w Trattorii w Cologna były fanatystyczne, z dominującym smakiem szpinaku i ziół.
CARNE SALADA COTTA
La carne salada to typowy regionalny specjał. Potrawę znano już średniowieczu, a powstała z potrzeby konserwowania mięsiwa. Carne Salada przygotowuje się z wołowiny, którą obsypuje się solą, ewentualnie innymi przyprawami. Następnie umieszcza się je w zamkniętych pojemnikach w zacienionym miejscu o temperaturze nie wyższej niż 12° Celsjusza. W ten sposób, w zależności od wielkości kawałków przechowuje się je od 2 do 5 tygodni. Co dwa dni mięso jest masowane. Tak zakonserwowane może służyć do dalszej obróbki, a w międzyczasie nabiera swojego smaku i aromatu.
La carne salada cotta czyli gotowana stanowi sztandarowe danie Trattorii prowadzonej od ponad 120 lat przez rodzinę Benini. Mięso jest miękkie, delikatne bez żadnych „obcych” aromatów. W wersji crudo czyli surowej służy do przygotowania wołowego carpaccio, równie doskonałego jak to w wersji cotta.
W Trattorii Pie di Castello wszystko to otrzymacie zrobione własnoręcznie, według tradycji kulinarnej kultywowanej przez kolejne pokolenia rodziny Benini.
Jest w Riva del Garda jeszcze jeden przysmak, który rozbroił mnie całkowicie. Spacerując przez starą część miasta natknęliśmy się na brzmiącą z angielska ristorante Piccadilly Bar. Położony w bocznej uliczce, oferujący kilka stolików na zewnątrz i przemiłą obsługę, ale też godną skosztowania kuchnię.
Tam Miałem okazję skosztować marynowanego pstrąga w sałatce (la trota marinata in insalata).
Sztukę marynowania pstrąga nad Gardą opanowano do perfekcji. Ryby tak miękkiej, a jednocześnie o zwartej konsystencji dawno nie jadłem. Jeśli kiedykolwiek jadłem… Delikatność o lekko słodkim zabarwieniu, w której brak octowego posmaku czy też zapachu. Wszystko to skomponowane z cytrusowym pesto, czyli agrumi. Limonkowo-cytrusowy smak uzyskuje się na bazie limonek, cytryn i pomarańczy. Trzeba przyznać, że stanowi doskonałe zestawienie z delikatną, marynowaną rybą.
KLASYCZNE RISOTTO
Miało być o makaronach, ale zacznę od risotto:
Risotto ai porcini w VILLA ARANCI przy Viale Rovereto – poprawne i smaczne; prawdziwki były prawdziwkami.
NIE MA TO JAK WŁOSKA PASTA…
Smaczne w VILLA ARANCI było również spaghetti carbonara – mocno jajeczne, ale aromatyczne i bardzo poprawne.
Jednego, czego nie polecamy, a nawet wręcz odradzamy, to podane tam vino della casa – tak podłego trunku nie piłem jeszcze nigdy we Włoszech. W taki sposób qualcosa da bere potrafi zniszczyć qualcosa da mangiare…
We wspomnianym wyżej Piccadilly Bar genialne były penne al ragu – makaron mocno al dente, równie mocno pomidorowe – całość wyważona i godna polecenia.
W Weronie, w pobliżu najsławniejszego balkonu świata, znajduje się LOCANDINA CAPELLO. Osteria słynie z kanapek i przekąsek, ale nie należy omijać ich makaronów. Są przepyszne!
Z tego powodu, że pełna nazwa brzmiała: Tagliolini con ragu bianco di pollo, olive Taggiasche, funghi champignon trifolati e rucola croccante, to żal było tego dania nie zamówić. Znaczy to tyle, co: tagliolini w białym ragu z kurczaka, oliwkami odmiany Taggiasca, pieczarkami w typie trifolati i chrupiącą rukolą. Nazwa piękna i długa, czyli powinno być smaczne. Zawodu nie było, a wręcz było to obłędne, pyszne obłędnie. Tagliolini to odmiana tagliatelle, czyli cienkich wstążek, tyle, że w tym przypadku o lekko cylindrycznym kształcie. Z kolei funghi trifolati to grzyby duszone w oliwie z udziałem pietruszki i czosnku. Reszty chyba tłumaczyć nie trzeba. Wszystko razem stanowiło zrównoważoną kompozycję pasty, mięsa i dodatków.
Drugie danie w pełnym brzmieniu to: Bigoli di pasta fresca con passatina di pomodoro San Marzano BIO e salsiccia veneta. Tak jak długo się czyta, tak dobrze się konsumuje. Znaczy tyle co: bigoli ze świeżo robionego makaronu z pomidorowym przecierem BIO i kiełbasą wenecką. Bigoli, czyli takie grubsze, weneckie spaghetti, a salsiccia veneta to regionalna kiełbasa średniozmielona z wieprzowiny i pancetty. Chciałoby się powiedzieć: skrome… a pyszne. W tym przypadku również pełna równowaga na talerzu.
WRAŻENIA Z KULINARNEGO SZLAKU
Kulinarna wędrówka dookoła Gardy dostarczyła nowych, niezapomnianych wrażeń. przemierzyliśmy wiele dróg, z których niejedna prowadziła do knajpy. Lokalna kuchnia oferuje wszystko, co ten piękny region ma w sobie najlepszego. Góry, jeziora, lasy i słońce dają produkty, które tworzą lokalną kuchnię i smaki. Próżno ich szukać w innych regionach. Stoki okolicznych gór to nierzadko pokłady trufli. Garda oraz inne okoliczne jeziora zasobne są w ryby: pstrągi, sardele, szczupaki. Doliny i zbocza szczytów to winnice słynące oliwek i winorośli. Oliwa wyciskana z oliwek w okolicach jeziora Garda ma wielowiekowa tradycję. Czyż trzeba lepszej rekomendacji..? Wina z okolic Gardy to nie tylko uprawiane tutaj od lat Chardonnay, ale również czerwone lokalne szczepy – Marzemino Trentino i Teroldego Rotaliano. Jesteśmy na przednóżku Alp, czyli nie może zabraknąć regionalnych serów: Trentignana, czy też Casolet. Mieliśmy okazję do skosztowania nie tylko lokalnych specjałów, ale też smaków, których pamięć przywiedzie nas z pewnością w te strony pięknej Italii!
INFORMACJE PRAKTYCZNE I ADRESY
- RISTORANTE DA UMBERTO – Brenzone (Castelletto) nad brzegiem jeziora, przy Via Imbarcadero, 15 – http://www.daumberto.it/
- TRATTORIA PIE DI CASTELLO – Cologna, Via al Cingol Ros, 38 – około 4 kilometry od Riva del Garda w kierunku na Tenno – http://www.piedicastello.it/
- RISTORANTE PICCADILLY BAR – Riva del Garda, Via dei Fabbri, 11
- RISTORANTE VILLA ARANCI – Riva del Garda, Viale Rovereto, 25 (główna ulica w Rivie) – https://www.villaaranci.it/
- OSTERIA LOCANDINA CAPELLO – Verona, Via Cappello, 16 (w pobliżu balkonu Julii) – http://www.osteriacappello.com/
